“Bạn thật may mắn.” Đúng vậy. Nhưng đằng sau đó còn là hàng thập kỷ hy sinh, những xáo trộn cảm xúc, làm việc không ngừng nghỉ, và một ý chí kiên định. Vậy… có phải tất cả chỉ là may mắn?
Khi thành công bị xem như một tấm vé số
Thật đáng ngạc nhiên khi tôi thường xuyên nghe về “sự may mắn” mỗi khi ai đó biết rằng tôi đã sáng lập Smart Bear.
- “Bạn may mắn khi có công ty riêng. Tôi ghét sếp của mình.”
- “Bạn may mắn khi công ty vẫn ổn định trong thời kỳ suy thoái.”
- “Bạn may mắn khi bán được công ty đúng thời điểm.”
Tôi đã mong họ ấn tượng với những giờ làm việc không ngừng nghỉ, những ý tưởng tôi đã thai nghén, sự nhạy bén với sản phẩm, cách tôi chăm sóc khách hàng, tỷ lệ chốt sales 50% của tôi, hay việc tôi đã vượt qua những căng thẳng khi tự thân vận động.
SmartBear là một công ty công nghệ thông tin tư nhân của Mỹ, chuyên cung cấp các công cụ cho giám sát hiệu suất ứng dụng (APM), phát triển phần mềm, kiểm thử phần mềm, kiểm thử và quản lý API. Được thành lập vào năm 2009, SmartBear hiện có trụ sở tại Somerville, Massachusetts, với các văn phòng và trung tâm phát triển trên toàn cầu, bao gồm Ireland, Ấn Độ, Phần Lan, Ba Lan, Melbourne và Thụy Điển.
Công ty cung cấp một loạt các sản phẩm đoạt giải thưởng như SwaggerHub, TestComplete, Bugsnag, ReadyAPI, Zephyr và PactFlow, được hơn 16 triệu nhà phát triển, kiểm thử viên và kỹ sư phần mềm tại hơn 32.000 tổ chức trên 194 quốc gia tin dùng.
Nhưng không, thành công chỉ được gọi là “may mắn.” Một doanh nghiệp thành công chẳng khác gì một tấm vé số trúng thưởng.
Nghe thật là xem thường, thậm chí xúc phạm: Thành công của bạn không phải nhờ bạn, mà chỉ là do may mắn. Quyết định của bạn không quan trọng, ý tưởng của bạn chẳng có gì đặc biệt, thời gian và công sức bạn bỏ ra chẳng nghĩa lý gì. Bạn chỉ đơn giản gặp may mà thôi!
May mắn hay kiên trì?
Nếu vậy, tôi có thể phản biện:
- Khi tôi từ bỏ công việc và làm việc 60 giờ một tuần mà không có lương trong nhiều năm, hy sinh cả sức khỏe, và cuối cùng mới có thể vươn lên, đó là may mắn sao?
- Khi tôi tạo ra một sản phẩm độc đáo trong một thị trường chưa từng tồn tại, và không chỉ có người cần mà họ còn thực sự muốn mua, đó là may mắn sao?
- Khi tôi chủ động xây dựng mối quan hệ với những khách hàng tốt nhất và lắng nghe họ bằng một phương pháp cụ thể, đó là may mắn sao?
- Khi tôi có cơ hội bán công ty với mức giá hợp lý và thương lượng được một thỏa thuận giúp nhân viên của tôi nhận được nhiều tiền hơn bất kỳ công việc nào khác có thể mang lại, đó là may mắn sao?
Những phản biện này đều hợp lý. Nhưng cả hai điều đều có thể đúng. Thành công không chỉ là may mắn. Nó không giống như một tấm vé số, nhưng liệu có phải may mắn đã góp phần trong mọi khía cạnh của hành trình này?
Sự kết hợp giữa nỗ lực và may mắn
Đúng là tôi đã chủ động xây dựng mối quan hệ với khách hàng, nhưng có phải tôi đã may mắn khi họ tìm đến tôi ngay từ đầu? Đúng là họ biết đến tôi qua quảng cáo Google, nhưng có phải tôi may mắn khi khởi nghiệp đúng lúc Google AdWords còn rẻ và chưa bị bão hòa? Đúng là tôi đã chọn thông điệp marketing hiệu quả với giọng văn chân thực, nhưng có phải tôi may mắn khi có một người cố vấn đã dạy tôi cách làm điều đó?
Thực tế, bất kỳ quyết định nào trong lịch sử Smart Bear cũng đều có thể phân tích theo cách này: Thành công luôn gắn với sự chủ động, nhưng cũng tận dụng cả những yếu tố may mắn.
Ví dụ, khi tôi thành lập WP Engine một năm sau khi viết bài này, 14 năm sau đó công ty đã trở thành một “kỳ lân” (unicorn), lớn gấp 100 lần so với Smart Bear. Một lần nữa, ý tưởng tốt, thực thi tốt, và công sức không ngừng nghỉ của hàng ngàn con người trong nhiều năm… nhưng cũng có yếu tố may mắn:
- May mắn khi thị trường WordPress vẫn phát triển mạnh mẽ.
- May mắn khi cộng đồng WordPress ban đầu tin tưởng và ủng hộ chúng tôi.
- May mắn khi có thể tuyển được nhiều nhân sự tài năng.
- May mắn khi các đối thủ lớn mất 10 năm mới nhận ra quy mô thực sự của thị trường này.
WP Engine là một công ty cung cấp dịch vụ lưu trữ web chuyên biệt cho các trang web xây dựng trên nền tảng WordPress mã nguồn mở. Được thành lập vào năm 2010 bởi Jason Cohen, công ty đặt trụ sở chính tại Austin, Texas, Hoa Kỳ.
WP Engine cung cấp nền tảng lưu trữ WordPress được quản lý, tập trung vào hiệu suất cao, bảo mật mạnh mẽ và hỗ trợ khách hàng 24/7. Các tính năng nổi bật bao gồm công nghệ EverCache giúp tăng tốc độ tải trang, tích hợp Mạng Phân Phối Nội Dung (CDN) miễn phí, và các công cụ phát triển linh hoạt như môi trường phát triển và thử nghiệm riêng biệt.
Công ty đã mở rộng hoạt động trên toàn cầu, với hơn 1,5 triệu trang web sử dụng dịch vụ của họ. WP Engine cũng đã thực hiện nhiều thương vụ mua lại, bao gồm StudioPress vào tháng 6 năm 2018 và Flywheel vào tháng 6 năm 2019, nhằm củng cố vị thế trong lĩnh vực lưu trữ và phát triển WordPress.
May mắn từ xuất phát điểm
Không chỉ có may mắn trong công việc mà còn có cả may mắn cá nhân – thứ mà nhiều người xem là “đặc quyền,” còn Warren Buffett thì gọi là “trúng số từ khi sinh ra.”
- May mắn khi sinh ra trong thời đại này, thay vì thời Trung Cổ.
- May mắn khi sinh ra ở một quốc gia khuyến khích khởi nghiệp (với tôi là Mỹ).
- May mắn khi có một gia đình ổn định.
- May mắn khi sở hữu một số tài năng như lập trình, giải quyết vấn đề, sự kiên trì và tập trung.
- May mắn khi có đầy đủ các bộ phận cơ thể hoạt động bình thường.
Không có điều nào trong số này phủ nhận giá trị của sự chăm chỉ và quyết định đúng đắn. Nhưng chúng cũng là những yếu tố “gió thuận” không thể bỏ qua trong phương trình thành công.
Thành công không phải chỉ là may mắn
Cơ hội luôn tồn tại xung quanh chúng ta. Nhưng cách bạn tận dụng nó, điều đó không phải là may mắn. Những thành công nhỏ lẻ là kết quả của việc tận dụng tốt những cơ hội may mắn. Vậy còn thất bại thì sao?
Ở Smart Bear, có rất nhiều chiến dịch marketing và quảng cáo thất bại. Một số quảng cáo trên tạp chí không mang lại khách hàng nào, dù tốn hàng nghìn đô la, một số tiền lớn so với doanh thu lúc đó của chúng tôi.
Những quảng cáo thất bại trong một tạp chí nhưng lại thành công ở tạp chí khác, đó là may mắn. Nhưng quyết định dừng một số quảng cáo và giữ lại những quảng cáo hiệu quả, đó không phải may mắn. Ngay cả việc đảm bảo chúng tôi có thể đo lường hiệu quả của từng quảng cáo in ấn cũng là một quyết định. Nếu không làm vậy, chúng tôi sẽ không thể phân biệt được giữa thành công và thất bại, và khi đó vận mệnh thực sự chỉ nằm trong tay may rủi.
Tóm lại, thành công trong kinh doanh không chỉ đơn thuần là “gặp may” mà là cách bạn tận dụng may mắn: Biết nắm bắt cơ hội tốt, nhận diện và loại bỏ những thứ không hiệu quả.
Những doanh nhân thực thụ không hay nhắc đến “may mắn.” Họ quan tâm đến những câu chuyện, những bài học, cách vận hành. Họ không hỏi: “Điều gì đã truyền cảm hứng cho ý tưởng đó?” mà hỏi: “Làm thế nào để biết một ý tưởng là đúng?” hoặc cụ thể hơn: “Làm sao để biết một quảng cáo in ấn có hiệu quả không?”
Cách tốt nhất để thành công là coi mọi quyết định như một thử nghiệm thực tế. Tự tin và thử nghiệm không mâu thuẫn nhau. Hãy thử bất cứ điều gì, đo lường mọi thứ, và theo đuổi những gì hiệu quả, ngay cả khi điều đó có nghĩa là bạn phải thay đổi mọi thứ.
Và có thể, rồi bạn cũng sẽ “gặp may.”
Lưu ý: Bài viết được dịch với sự hỗ trợ từ ChatGPT và tinh chỉnh văn phong từ ngữ từ KDigital, bổ sung thêm các chú thích để nội dung sát nghĩa, tự nhiên và dễ hiểu nhất! Xưng hô trong bài viết ám chỉ đến tác giả của bài viết gốc Jason Cohen.